«Στα χρόνια της αθωότητας»

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΘΡΑΝΙΟ

Θυμάστε στα χρόνια της αθωότητας που παίζαμε τους γιατρούς για να ανακαλύψουμε το ανθρώπινο σώμα, και σκύβαμε πάνω από τον υποτιθέμενο ασθενή με ιδιαίτερη σπουδή;

Εμείς σκύβαμε πάνω από τον «ασθενή» μας με περισσότερο ενδιαφέρον από αυτό της κυβέρνησης για τους ασθενείς covid και μη covid.

Όλα πια συμβαίνουν με μια απίστευτη σκοπιμότητα. Το καταλαβαίνεις όταν ακούς στις τηλεοράσεις να μιλούν για τον σημαντικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Είδατε πόσο τελικά τον έχουμε ανάγκη; Είδατε πώς κείτονται στα κρεβάτια εκτός ΜΕΘ οι διασωληνωμένοι; Αν κάποια στιγμή σωθούν, θα οφείλεται στην ευσπλαχνία της κυβέρνησης και του ιδιωτικού τομέα, κι όχι σε αυτό το ανεπαρκές δημόσιο που μόνο του δεν τα κατάφερε. Αυτά θα ακούσουμε. Από μια κλωστή κρέμεται το ΕΣΥ ουρλιάζουν οι «πρόθυμοι» κάθε βράδυ στα κανάλια και δε λένε ότι το ΕΣΥ στραγγαλίστηκε από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική τους πολύ πριν σχεδιαστεί καλά καλά.

Θυμάστε στα χρόνια της αθωότητας που παίζαμε «το σχολείο» και παριστάναμε τους δασκάλους και τις δασκάλες;

Να που πάλι παριστάνουμε τους δασκάλους και τις δασκάλες πίσω από «βγες και ξαναμπές» «δεν ακούγεστε» «με πέταξε έξω». Όσες φορές κι αν πετάει η webex έξω τα παιδιά μην αγχώνεστε, τη δουλειά της την κάνει. Γιατί αν όλοι και όλες δουλεύαμε τόσο καιρό σε ασφαλή σχολεία , πού θα τα έβρισκε τόσα δεδομένα και μεταδεδομένα η webex της κας Κεραμέως, η οποία όλα ξεμπερδεμένα μας τα παρουσίαζε.

Θυμάστε στα χρόνια της αθωότητας που κολλάγαμε δίπλα στους άρρωστους για να κολλήσουμε καμιά γρίπη να μην πάμε σχολείο και αν μας έβλεπε η μάνα μας μας έδιωχνε; Δεν ήξερε πού παν τα τέσσερα. Δείτε τα λεωφορεία, τα τρένα, τα εργοστάσια, τα supermarket. Εκεί κανείς δεν κολλάει κι ας είναι σαν σαρδέλες παστές ο ένας κολλητά στον άλλο. Κάτι ξέρει η κυβέρνηση.

Θυμάστε στα χρόνια της αθωότητας που λέγαμε και κανένα ψέμα και όταν μιας έπιαναν τις τρώγαμε; Αυτή η κυβέρνηση με τόσα ψέματα, πώς τη βγάζει καθαρή;

Δεν είναι αθώοι. Μην τους πιστεύετε!

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΘΡΑΝΙΟ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

teleftaiathrania@gmail.com

http://teleftaio-thranio.blogspot.gr/

https://www.facebook.com/groups/555132465292949/

Λέξεις για τις “24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821” .

 

Άρθρο της Αγγελικής Γιαννικοπούλου (*)

Αναδημοσίευση από τον Αναγνώστη

Μία από τις δημοφιλέστερες ρήσεις μας σίγουρα είναι το χιλιοειπωμένο «Μία εικόνα χίλιες λέξεις», που χρησιμοποιείται για να τονίσει την εγγενή υπεροχή των εικόνων στη μετάδοση πληροφοριών με έναν τρόπο άμεσο, φυσικό και καθολικό. Μάλιστα, και εξαιτίας ίσως της συνεχούς επανάληψης, η φράση θεωρείται a priori αποδεκτή και σπάνια τίθεται υπό διερεύνηση, αποφεύγοντας οποιαδήποτε αναφορά σε θεωρίες, έρευνες αλλά και την κοινή εμπειρία που θα την αμφισβητούσε.

Όμως, είναι αλήθεια ότι ούτε η ίδια εικόνα μεταδίδει πάντοτε το ίδιο μήνυμα σε όλους –«νούς ορά»– ούτε απαραίτητα γίνεται αυτομάτως κατανοητή από κάθε παρατηρητή. Σε ένα βιβλίο που επιγράφεται Λέξεις για εικόνες (εκδ. Πατάκης), ο διεθνούς φήμης ερευνητής του παιδικού βιβλίου Perry Nodelman υποστηρίζει ότι οι εικόνες χωρίς τις λέξεις είναι ασαφείς και ατελείς, μη εστιασμένες και απίστευτα ανοικτές σε ερμηνείες. Καθώς η ίδια εικόνα ενδέχεται να παραπέμπει σε μια σειρά από σημαινόμενα, οι λέξεις κατευθύνουν προς κάποιο από αυτά και, καθώς βρίσκονται σε σχέση συνταγματική μαζί της, σταθεροποιούν (anchor) το νόημά της (Ronald Barthes, Ρητορική της Εικόνας).

Στο βιβλίο 24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821: Μακρυγιάννης και Ζωγράφος. Ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης, παρατίθενται τα είκοσι τέσσερα ‘κάδρα’ της συλλογής της Γενναδείου Βιβλιοθήκης που είχε φιλοτεχνήσει τη δεκαετία του 1830 ο λαϊκός ζωγράφος και αγιογράφος Ζωγράφος με προτροπή και καθοδήγηση του στρατηγού Μακρυγιάννη. Οι είκοσι τέσσερις ακουαρέλες που συγκεντρώθηκαν σε ένα καλαίσθητο βιβλίο για παιδιά, και όχι μόνο, δέχθηκαν τη συνδρομή των λέξεων προκειμένου να ιστορήσουν την ελληνική Επανάσταση.

Τα πρώτα λεκτικά κείμενα φέρουν τη σφραγίδα των δημιουργών τους και ενυπάρχουν στο ‘κάδρο’, τόσο ως τίτλοι όσο και ως υπομνηματισμός, ο οποίος παρέχει πρόσθετες πληροφορίες, παραπέμποντας σε αριθμούς-λεπτομέρειες πάνω στην εικόνα. Επειδή όμως όλα τα γεγονότα δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά, οι χώροι στερούνται αναγνωρίσιμων τοπόσημων και οι άνθρωποι ζωγραφίζονται χωρίς εξατομικευμένα χαρακτηριστικά, η προσθήκη λέξεων που να εξηγούν διευκολύνει την ταυτοποίησή τους.

Και ενώ εκ πρώτης όψεως φαντάζει απλή η ανάγνωση των εικόνων της Επανάστασης, τελικά καθίσταται προφανές ότι η απουσία της επικουρικής παρέμβασης των λέξεων δημιουργεί προβλήματα κατανόησης. Γιατί οι συγκεκριμένες εικόνες αποτελούν πολυπρόσωπες, πολυπληθείς συνθέσεις με πλούσιες αφηγηματικές δυνατότητες, που, ενώ διηγούνται ιστορικά γεγονότα, ενίοτε διανθίζονται με καθαρώς αλληγορικές οπτικές αφηγήσεις (όπως ο Ρήγας σπορέας). Προβλήματα δημιουργούν και οι αναχρονίες, όπως εικόνες χωρίς χρονική ακολουθία, αλλά και οι οπτικές θαμιστικές αφηγήσεις, όπως στην εικόνα Ναυμαχίαι Γενικαί των Ελλήνων, όπου μία εικονιστική εξιστόρηση αντιστοιχεί σε πολλαπλά γεγονότα. Δυσκολίες όμως συνεπάγεται και η συμπαρουσία στην ίδια εικόνα γεγονότων που δεν συμπίπτουν χρονικά –χαρακτηριστικό παράδειγμα η εικόνα της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η προσθήκη των λέξεων φαίνεται να διασφαλίζει την κατανόηση.

Στο βιβλίο 24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821: Μακρυγιάννης και Ζωγράφος των εκδόσεων Καπόν, η Μαρίζα Ντεκάστρο προσθέτει μια δεύτερη σειρά λεκτικών κειμένων, που αποτελούν φανταστικούς διαλόγους της με νεαρούς αναγνώστες/ αναγνώστριες, καθώς παρατηρούν και σχολιάζουν τις ζωγραφικές αναπαραστάσεις της ελληνικής Επανάστασης. Σε είκοσι τέσσερις ενότητες, όσες και οι πίνακες, οι λέξεις περιγράφουν χωρίς να κουράζουν, επεξηγούν χωρίς να φλυαρούν, κατευθύνουν την προσοχή σε συγκεκριμένα σημεία της εικόνας παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τα γεγονότα και την κοινωνία, αφηγούνται περιστατικά του Αγώνα αλλά και της καθημερινής ζωής, αναλύουν αιτίες και αποτελέσματα, κι εμπλουτίζουν το οπτικό υλικό με κείμενα της εποχής, όπως αποσπάσματα από τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη και ποιήματα του Σολωμού.

Τα κείμενα της Μαρίζας Ντεκάστρο ντύνουν τις εικόνες των Ζωγράφου και Μακρυγιάννη και βοηθούν τον ανήλικο, αλλά και τον ενήλικο, αναγνώστη του βιβλίου να τις παρατηρήσει πραγματικά αντλώντας ένα μεγάλο εύρος πληροφοριών που δεν περιορίζονται αποκλειστικά σε συγκεκριμένες μάχες. Με την εγκυρότητα που διασφαλίζει η επιστημονική επιμέλεια της Φωτεινής Ασημακοπούλου, καθηγήτριας Νεότερης Ιστορίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο αναγνώστης-θεατής του βιβλίου βρίσκεται μπροστά σε μια οπτική καταγραφή πολεμικών συρράξεων από την εποχή της Άλωσης μέχρι την ίδρυση του ελληνικού κράτους με έμφαση στις μάχες του απελευθερωτικού αγώνα. Παράλληλα αποκτά πολύτιμες γνώσεις για τον τρόπο άσκησης του πολέμου (κλεφτοπόλεμος, μπουρλότα, λάφυρα), τα ιστορικά δεδομένα, τη δράση συγκεκριμένων πολεμιστών, και συγχρόνως έρχεται σε επαφή με στοιχεία κοινωνικής οργάνωσης αλλά και χαρτογράφησης του ελλαδικού χώρου στις αρχές του 19ου αιώνα. Συνάμα και με τρόπο αβίαστο και εξαιρετικά ενδιαφέροντα παρακολουθεί να ξετυλίγεται μέσα από τις είκοσι τέσσερις εικόνες του Αγώνα ένα ολόκληρο πανόραμα της ζωής τα χρόνια της Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένης της ένδυσης, των τοπωνυμίων, της γλώσσας, των συνηθειών, της κοινωνικο-πολιτισμικής νοοτροπίας, οι οποίες παρέχουν πληροφορίες όχι μόνο για τις πολεμικές συρράξεις αλλά και την καθημερινότητα.

Από την άλλη μέσα από τους υποτιθέμενους διαλόγους θίγονται γενικότερα θεωρητικά ζητήματα που αφορούν την τέχνη, όπως την απεικόνιση του βάθους, τα σχετικά μεγέθη της λαϊκής ζωγραφικής που αρνούνται τους κανόνες της αλμπέρτειας προοπτικής προκειμένου να υπογραμμίσουν τον πρωτεύοντα ρόλο συγκεκριμένων προσώπων, αλλά και θέματα ιδεολογίας στις εικόνες, όπως οι εικαστικοί τρόποι με τους οποίους εκφράζονται οι αντιλήψεις για τους πολιτειακούς θεσμούς, τη μοναρχία κ.ά. Συγχρόνως τίθεται και ένας θεωρητικός προβληματισμός αναφορικά με τη σημαντικότητα των συγκεκριμένων ‘κάδρων’ ειδικότερα, και των έργων τέχνης γενικότερα, ως ιστορικών πηγών, το βαθμό αξιοπιστίας τους, και την ιδιαίτερη λειτουργία τους στη συγκρότηση της ιστορικής γνώσης.

Το βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο 24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821: Μακρυγιάννης και Ζωγράφος. Ένας αγωνιστής και ένας καλλιτέχνης, που τιμά τη 200η επέτειο από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, αποτελεί ένα βιβλίο γνώσεων που διαβάζεται από παιδιά, αλλά και ενηλίκους, προσφέροντας ενδιαφέρουσες και τεκμηριωμένες πληροφορίες, οι οποίες δεν επαναλαμβάνουν όσα ήδη είναι γνωστά από τα σχολικά εγχειρίδια. Τα χρόνια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας ζωντανεύουν μπρος στα μάτια του αναγνώστη-θεατή, και μια ολόκληρη εποχή ανασυστήνεται μέσα από τις εικόνες αλλά και τις λέξεις του βιβλίου. Γιατί μια εικόνα αξίζει χίλιες λέξεις και είναι πραγματικά ευτύχημα, όταν, όπως συμβαίνει στις 24 εικόνες, καταφέρει να τις βρει!

(*) H Αγγελική Γιαννικοπούλου είναι καθηγήτρια Παιδικής Λογοτεχνίας ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ

Το 1821 στα βιβλία για παιδιά: Παραλλαγές στο ίδιο θέμα .

 Άρθρο της Μαρίζας Ντεκάστρο

Αναδημοσίευση από τον Αναγνώστη.

Το βλέπουμε να συμβαίνει επ’ ευκαιρία κάθε μεγάλου θέματος της επικαιρότητας: τα παιδικά βιβλία φροντίζουν με τον τρόπο τους να το φέρουν κοντά στους νεαρούς αναγνώστες. Εκδοτικά, το φαινόμενο ξεκίνησε με τους ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας και επεκτάθηκε σε όλα τα θέματα αιχμής. Πολλά βιβλία εκδόθηκαν για την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της στις οικογένειες, τους πρόσφυγες, τη μετανάστευση και πάει λέγοντας.

Η Επανάσταση του 1821 έχει φέτος την τιμητική της στα παιδικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Ιούλιος Βερν ο κλασικός. Το αρχιπέλαγος στις φλόγες, πλήρες και σε νέα μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά, είναι ένα από τα τέσσερα ιστορικοπολιτικά μυθιστορήματα του συγγραφέα που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες σε καθημερινή γαλλική εφημερίδα το 1884 και τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε ως βιβλίο. Οι μελετητές του το κατατάσσουν στα ελάσσονα έργα του. Διαδραματίζεται το 1827, μιλάει για έρωτες, προβάλλει τη δράση ενός φιλέλληνα Γάλλου καπετάνιου, κυρίως όμως αναφέρεται στην πειρατεία που ασκούσαν οι Μανιάτες του Οίτυλου. Για την ιστορία: όταν μεταφράστηκε στα ελληνικά δημιούργησε σκάνδαλο. Οι κάτοικοι του Οίτυλου ζήτησαν να αποσυρθεί θεωρώντας ότι προσβάλει την συνεισφορά τους στην Επανάσταση κατηγορώντας τους για κλέφτες και πειρατές! Λογικό για εκείνη την εποχή που η επίσημη Ιστορία εξαφάνιζε τα θέματα που δεν ταίριαζαν με την επίσημη ιδεολογία. Σήμερα εξακολουθούμε να το διαβάζουμε ευχάριστα.

Μυθοπλασίες

Λόρδος Βύρων και Έλγιν, της Ελένης Σβορώνου. Μια έκδοση κόσμημα, χαρτόδετη με κουβερτούρα, που ίσως μοιάζει με τα βιβλία που μετέφεραν στις βαλίτσες τους οι δύο λόρδοι όταν βρέθηκαν στην Ελλάδα: ο οραματιστής Βύρων και ο κλέφτης Έλγιν. Η Ελένη Σβορώνου φαντάστηκε τον Βύρωνα να συνταξιδεύει με το μαύρο φορτίο, τα μάρμαρα, του Έλγιν. Το περιστατικό είναι αληθινό. Με αυτή την ευκαιρία έστησε μια υπόθεση που μιλάει για τα γλυπτά και τις αντιθετικές προσωπικότητες των δυο μέσα από τα λόγια ενός Λαπίθη, από τις μετόπες του Παρθενώνα, που εκτίθεται στο Βρετανικό μουσείο. Οι χιουμοριστικές εικόνες του Φίλιππου Φωτιάδη είναι απολαυστικές καθώς ξεφεύγουν από την κλασική σοβαροφάνεια.

21+1 για το 1821, συγγραφείς γράφουν, καλλιτέχνες εικονογραφούν. Συλλογικό έργο με συντομότατες ιστορίες εμπνευσμένες από το ’21, άλλες εντελώς φανταστικές και άλλες που ακουμπούν στα γεγονότα, ιστορίες συγκινητικές, χιουμοριστικές ή και εντελώς σουρεαλιστικές γραμμένες από συγγραφείς που αναμετρήθηκαν με την εποχή. Δύο κομίστες (Α. Οθωναίου και Θ. Πέτρου) και είκοσι συγγραφείς (Φ. Μανδηλαράς, Π. Κουτσάκης, Α. Κοντολέων, Ε. Πίνη, Β. Ζορμπά-Ραμμοπούλου, Α. Αγγέλου-Ε. Σίνη, Β. Ηλιόπουλος, Λ. Λυχναρά, Π. Χριστοδούλου, Μ. Βατικιώτη, Κ. Αθανασιάδης, Θ. Παπαϊωάννου, Ε. Κατσαμά, Π. Τσερόλας, Λ. Λαμπρέλλη, Κ. Πατσαρός, Μ. Παπαγιάννη, Θ. Κούκιας, Ε. Σβορώνου, Μ. Ντεκάστρο) συνεργάστηκαν με ισάριθμους καλλιτέχνες (Α. Κυριτσόπουλος, Γ. Δημητρίου, Β. Γρίβας, Π. Μπουλούμπασης, Δ. Αναστασίου, Α. Μάτεγιτς, Φ. Φωτιάδης, Z. Yamamoto, Α. Ραζής, Κ. Χαδουλού, Ντ. Σταματιάδη, Ε. Γουτιάνου, Στ. Λιβανός, Χρ. Χαραλάμπους, Κέλλυ Ματαθία-Κόβο, Χρ. Κούρτογλου, Α. Ευσταθοπούλου, Β. Σελιμάς, Μ. Κατσίκα, Κλ. Γεωργέλλη- Ν. Ντάσκας) οι οποίοι παρουσιάζουν μια πινακοθήκη μικρών έργων τέχνης που προτείνει μια σύγχρονη άποψη της εικονογράφησης του 1821 στα βιβλία για παιδιά.

Μυθιστορηματικές βιογραφίες

Τελευταία, κυκλοφορούν αρκετά βιβλία με παιδικές βιογραφίες σημαντικών διεθνών προσωπικοτήτων (επιστημόνων, καλλιτεχνών, κ.ά.). Ωστόσο, από την παιδική βιβλιογραφία έλλειπαν οι δικοί μας που έδρασαν το 1821.

Ανάμεσα στα βιβλία με τις βιογραφίες των αγωνιστών, ξεχωρίζει το Οι Μεγάλοι… μικροί… Οι αγωνιστές του 1821. Η Αγγελική Δαρλάση, έμπειρη συγγραφέας με θεματολογικό και ειδολογικό εύρος, είχε την ιδέα να παρουσιάσει γνωστούς αγωνιστές και αγωνίστριες όταν ήταν παιδιά. Η συγγραφέας, συνδυάζοντας τη λογοτεχνία με την Ιστορία, απαντάει στη φυσιολογική παιδική απορία για το πώς ήταν σαν παιδιά τα πέντε αγόρια και κορίτσια που εξελίχθηκαν σε ηγετικές φυσιογνωμίες του αγώνα για την Ανεξαρτησία. Βάση για τη σύνθεση της νεανικής βιογραφίας των πέντε είναι κάποιο άγνωστο περιστατικό της παιδικής τους ηλικίας, καθοριστικό ενδεχομένως για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους και το οποίο τους έσπρωξε να γίνουν επαναστάτες/στριες: τον Κολοκοτρώνη- Κάποτε θα πάω αλλιώς (όχι με τον γάιδαρο αλλά καμαρωτός πάνω σε άτι), τη Μαντώ Μαυρογένους- Δεν μπορεί… θα υπάρχουν ήρωες (η Φιλική Εταιρεία δεν κάνει για δεσποινίδες), τον Κανάρη- Πλοία να πετάνε (το όνειρο να γίνει καπετάνιος), τον Καραϊσκάκη- Όλα θα τα πω (το μούλικο που έγινε αρχιστράτηγος των επαναστατών), τη Μπουμπουλίνα- Γεννήθηκα σε φυλακή ( η μοναδική γυναίκα μέλος της Φιλικής Εταιρείας). Κάθε προσωπική ιστορία συμπληρώνεται με χρονολόγιο ώστε να μάθει ο αναγνώστης την πορεία του βίου τους.

Κωνσταντίνος Κανάρης τ’ όνομά μου, της Μαρίας Ανδρικοπούλου. Το άγαλμα του Κωνσταντίνου Κανάρη στην πλατεία Κυψέλης, στην Αθήνα, ζωντανεύει και αφηγείται τις περιπέτειες του μπουρλοτιέρη. Το κείμενο, γεμάτο πραγματολογικές πληροφορίες, στίχους, λόγια συγκαιρινών του Κανάρη ή νεότερων και ποιήματα γραμμένα προς τιμήν του, διαπνέεται από ηρωισμό και από τα έντονα συναισθήματα του παππούλη που αναπολεί τα περασμένα. Συντηρητικό, κομμένο και ραμμένο στα σχολικά πρότυπα θα ευχαριστήσει εκείνους που προτιμούν τη σιγουριά των γνωστών πατριωτικών μοτίβων.

Νεανική βιβλιογραφία του 1821

Υπάρχει κενό. Ενώ εκδίδονται πολλά βιβλία για μικρότερα παιδιά, σπανίζουν τα νεανικά βιβλία τα οποία ως σύνθεση είναι πολύ απαιτητικότερα. Δεν είναι το γλωσσάρι, η βιβλιογραφία, το χρονολόγιο και οι πραγματολογικές πληροφορίες που θα καλύψουν τα ενδιαφέροντα των νεαρών, αφού ούτως ή άλλως σχεδόν πάντα τα διαθέτουν. Είναι ο τρόπος που αναπλάθουν λογοτεχνικά την εποχή.

Πρώτο λοιπόν ζήτημα η λογοτεχνική γραφή. Και δεύτερο, το δέσιμο της μυθοπλασίας με ιστορικές πηγές (επιστολές, απομνημονεύματα, έγγραφα, κ.α.). Η ένταξη πηγών, έμμεση ή άμεση, στα ιστορικά πεζογραφήματα δεν είναι το πασπαρτού που προσδίδει σοβαρότητα, ούτε ένα μέσον υποστήριξης του περιεχομένου ώστε να γίνει πιο απτή και να ζωντανέψει η μακρινή πραγματικότητα που πραγματεύεται το μυθιστόρημα. Αντίθετα, ο ρόλος τους είναι πολλαπλά σημαντικός καθώς έμμεσα υποδεικνύουν πώς γράφεται σήμερα η Ιστορία από τους ιστορικούς, οι οποίοι συμπεριλαμβάνουν στα έργα τους καθετί που όριζε τη ζωή των υπό μελέτη ιστορικών περιόδων (αντιλήψεις, συμπεριφορές, συναισθήματα, τέχνη, κ.ά.).

Η οπτική που περιέγραψα υπηρετείται εξαιρετικά στους τέσσερις τίτλους της σειράς Προσωπογραφίες της Μαρίας Σκιαδαρέση: Τα χρόνια της φωτιάς (Κανάρης), Λίγο πριν το τέλος (Ρήγας Φεραίος) , Ο πρίγκιπας (Αλέξανδρος Υψηλάντης), Σαν τον άνεμο (Λόρδος Βύρων). Στα τρία πρώτα βιβλία παρουσιάζονται οι προσωπικότητες όταν βρίσκονται στην καμπή της ζωής τους, η αίγλη τους έχει αρχίσει να ξεθωριάζει και από απόσταση κάνουν τον λογαριασμό των πεπραγμένων τους. Ο αναστοχασμός παίρνει τη θέση των ηρωικών πράξεων και ρίχνει φως στον χαρακτήρα τους.

Η πρόσφατη έκδοση βρήκε τον τίτλο της σε μια αποστροφή του Άγγλου ποιητή Σέλλεϋ που παρομοίαζε τον Βύρωνα με τους ανέμους που τρέχουν διαρκώς εδώ κι εκεί, πότε με ένταση και βία, πότε δροσίζοντας γλυκά τα ιδρωμένα μέτωπα. Η συγγραφέας αντλώντας από τη βιβλιογραφία συνέθεσε και απέδωσε λογοτεχνικά ένα πλήθος στοιχείων. Στο συγκεκριμένο έργο, το μυθοπλαστικό εύρημα που χρησιμοποίησε για να μιλήσει για τον Βύρωνα είναι υποθετικές πολλές και διάφορες Σκέψεις και σκόρπιες μνήμες του Ουίλλιαμ Φλέτσερ, προσωπικού υπηρέτη του Λόρδου Μπάιρον. Αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο, διαβάζουμε για την προσωπικότητα, τη δράση του στη Βρετανία, τις ιδέες, το ταξίδι και την άφιξη στην Ελλάδα. Το δεύτερο, αληθινά συγκινητικό, αφορά τις τελευταίες μέρες πριν από τον θάνατό του. Με το ίδιο μοτίβο, του αναστοχασμού, η συγγραφέας αποτιμά, μέσα από τις μνήμες του υπηρέτη, τα οράματα του Βύρωνα, τη μοναξιά του, τον φθόνο και μαζί τη λατρεία που κάποιοι του έδειχναν και σκιαγραφεί την αλλαγή της φιλοσοφίας του που από δανδή της τάξης του τον οδήγησε να γίνει ορκισμένος επαναστάτης.

Βιβλία γνώσεων

1821 Επανάσταση. Η Σοφία Ζαραμπούκα εικονογραφεί τα τελευταία 40 χρόνια βιβλία για παιδιά και συχνά γράφει δικά της, όπως αυτό που κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα. Αν και δεν είναι ιστορικός, σε πολλά από τα βιβλία της μπερδεύεται με την Ιστορία. Μας παρουσιάζει λοιπόν μια συνθετική «βιογραφία» της Επανάστασης, η οποία, ισορροπημένα και με μέτρο, συνδέει όλα εκείνα τα θέματα που φωτίζουν όψεις της Ελλάδας των προεπαναστατικών χρόνων και των χρόνων του αγώνα, των ανθρώπων, της διασποράς, σημαντικών προσωπικοτήτων, μαχών, κ.ά. μέχρι την απελευθέρωση και την απόκτηση Συντάγματος. Δύσκολα θα διαφωνήσει κανείς με τις επιλογές της γιατί είναι ασφαλείς και χωρίς να μπαίνουν σε λεπτομέρειες παρουσιάζουν συμπυκνωμένα όσα θα επιθυμούσαμε να συγκρατήσει ένα παιδί. Η εικονογράφηση των δισέλιδων με τα σύντομα λογοτεχνικά κείμενα παραπέμπει σε πίνακες Ελλήνων και ξένων ζωγράφων, σε χαρακτικά και ακουαρέλες της εποχής. Εξαιρετικό!

Ήρωες, 21 ήρωες του 1821. Οι Βασίλης Κουτσιαρής και Γιάννης Διακομανώλης, βασίστηκαν στην τελευταία άποψη που κυκλοφορεί διεθνώς για τη συγγραφή τόμων με σύντομα πορτρέτα σπουδαίων προσώπων: εικόνα, ταυτότητα, λίγα λόγια για τη ζωή και τη δράση τους, ένα ενδιαφέρον παραλειπόμενο, πρόσθετες πληροφορίες προσωπικού χαρακτήρα.

Στο βιβλίο διαβάζουμε μια συνθετική παρουσίαση για τα μεγάλα κεφάλια της Επανάστασης, για τους συνηθισμένους γνωστούς αγωνιστές, αλλά και για κάποιους λιγότερο γνωστούς στα παιδιά (Πλαπούτας, Γεωργάκης Ολύμπιος, Εμμανουήλ Παπάς, Πανουργιάς, κ.ά.). Στην καλοσχεδιασμένη ελληνική αναπαραγωγή της πρωτότυπης ιδέας, σε κάθε πρόσωπο αφιερώνεται ένα δισέλιδο (σαν μεγάλο λήμμα εγκυκλοπαίδειας) που περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω.

Το 1821 στο νηπιαγωγείο και τις πρώτες τάξεις του δημοτικού

Aν και η Επανάσταση μελετάται στην ΣΤ’ δημοτικού, οι μικρότεροι μαθητές μαθαίνουν στοιχειωδώς κάποια πράγματα με αφορμή την επέτειο της 25ης Μαρτίου και τη μελέτη των σχετικών κειμένων που υπάρχουν στα βιβλία της Γλώσσας και των Ανθολογίων. Τα νήπια ακούν κι αυτά κάτι, βλέπουν εικόνες των ηρώων και ζωγραφίζουν σημαίες. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το πώς θα τη διηγηθούμε/παρουσιάσουμε στα νήπια και τα μικρότερα παιδιά είναι πραγματική σπαζοκεφαλιά!

Το επιχειρούν οι συγγραφείς διευκολύνοντας πολλές φορές τους εκπαιδευτικούς.

Σε γενικές γραμμές λοιπόν, οι συγγραφείς επιχειρούμε να διαχειριστούμε τα της Επανάστασης ανάλογα με την ηλικία των αναγνωστών μας. Σημειώνω τους σκοπέλους που πρέπει να ξεπεράσουμε: το ζήτημα του ιστορικού χρόνου, την απλοποίηση, την ακρίβεια και την ιστορική πληροφορία που χωράει στα βιβλία τους ώστε να αποκτήσουν περιεχόμενο, εδώ η προσωπικότητα και η δράση των πρωταγωνιστών της Επανάστασης, καθώς και η κομβική χρονολογία 1821.

Ενδεικτικές παρατηρήσεις στα βιβλία δύο σειρών: Η πρώτη μου Ιστορία: Η Επανάσταση του 1821, του Φίλιππου Μανδηλαρά και Μικρές ελληνικές ιστορίες: Φιλική Εταιρεία, Ρήγας, Σουλιώτες και Αλή πασάς, Κλέφτες και Αρματωλοί) της Γιολάντας Χατζή.

Σχετικά με τον ιστορικό χρόνο. Η έννοια του ιστορικού χρόνου χτίζεται αργά και προοδευτικά, από το σήμερα και προς τα πίσω. Έτσι, εκτός ίσως από τη χρονολογία 1821 που λειτουργεί ως ορόσημο και στην οποία θέλουμε να δώσουμε περιεχόμενο, όλες οι υπόλοιπες χρονολογίες- αιώνες και συγκεκριμένα έτη- είναι αφηρημένες, αόριστες και δεν σημαίνουν τίποτα για τα νήπια, ενώ δυσκολεύουν και τα μεγαλύτερα.

Σχετικά με την πληρότητα σε ιστορικές πληροφορίες. Και σ’ αυτό πρέπει να γίνουν κατάλληλες επιλογές. Ο Μανδηλαράς στο Η Επανάσταση του 1821, με προτεινόμενη ηλικία 5+, κάνει νύξεις για την πολιτική Μεγάλων Δυνάμεων και τις εμφύλιες διαμάχες. Η ευρωπαϊκή πολιτική, το γεγονός ότι δεν ήταν όλα ρόδινα στο στρατόπεδο των Ελλήνων με αποτέλεσμα εμφύλιες συγκρούσεις καθώς και η δημιουργία πολιτικών κομμάτων (Γαλλικού, Αγγλικού, Ρωσικού), είναι εκτός ωριμότητας και ενδιαφερόντων των αναγνωστών του. Από πρώτη άποψη, φαίνεται σωστό να αναφερθούν ώστε να είναι σχετικά πλήρης η ιστορία της Επανάστασης. Δημιουργούν ωστόσο, περισσότερες απορίες στα παιδικά μυαλά, παρά προσφέρουν στην ιστορική γνώση, αφού ως νύξεις επιβάλλουν διευκρινίσεις από κάποιον ενήλικο που και ο ίδιος πρέπει να ξέρει το τι και το πώς. Ομοίως, στο βιβλίο για τον Ρήγα, η Χατζή αναφέρεται στους Αψβούργους…

Σχετικά με την ιστορική ακρίβεια. Το θέμα που τίθεται είναι πώς θα γράψουμε για γεγονότα και καταστάσεις με τρόπο ώστε να μη χαθεί. Η συνήθης πρακτική είναι η απλοποίηση. Χάριν λοιπόν απλοποίησης, στο Ρήγας Φεραίος, της Χατζή, δίνεται λάθος πληροφορία σχετικά με τη Χάρτα του Ρήγα. Γράφει: (Ο Ρήγας) φτιάχνει έναν χάρτη της Ελλάδας που τον ονομάζει Χάρτα (σ. 11). Πράγματι η λέξη ‘χάρτα’ σημαίνει ‘χάρτης’(αλλά και έγγραφο, όπως θα μάθουν τα παιδιά όταν μεγαλώσουν). Όμως η Χάρτα του Ρήγα δεν ήταν ο χάρτης της Ελλάδας αλλά ολόκληρης της Βαλκανικής χερσονήσου (ούτως ή άλλως τα παιδιά μπορούν να δουν την αντίστοιχη σελίδα της Χάρτας!) και εξυπηρετούσε το όραμά του για τη δημιουργία μιας βαλκανικής ομοσπονδίας. Η συγγραφέας προσπάθησε να το μαζέψει στην επόμενη σελίδα γράφοντας για το όραμα του Ρήγα περί συνεργασίας των βαλκανικών λαών. Επίσης, στο Γλωσσάρι, ανάμεσα σε άλλους άστοχους ορισμούς, σημειώνω ότι η λέξη ‘καταδίδω’ σημαίνει, σύμφωνα με το λεξικό της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα, ‘προδίδω’, ‘καταγγέλλω μυστικά’ (με μυστικότητα, δηλαδή) και όχι το παιδαριώδες ‘λέω στην αστυνομία τα μυστικά κάποιου’.

Εικονογραφήσεις

Στα βιβλία για την Επανάσταση του 1821, η εικονογράφηση τυποποιεί και αναπαράγει γνωστά περιστατικά και ηγετικές μορφές τονίζοντας την ένταση των πράξεων και την ψυχοσύνθεση των ηρώων στις εκφράσεις του προσώπου (μάτια, στόματα), στη στάση των σωμάτων και στις χειρονομίες. Εικαστικά αυτό αποδίδεται με σκληρές γραμμές, γωνιώδη πρόσωπα και έντονα χρώματα.

Άλλοι δούλεψαν τις εικόνες τους εμπνεόμενοι από ζωγραφικά έργα της εποχής. Οι αναφορές αυτές ενδέχεται να στρέψουν τους αναγνώστες στην αναζήτηση των πρωτοτύπων, να τους οδηγήσουν να σκεφτούν για τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν οι καλλιτέχνες, για τα θέματα που τους συγκίνησαν και πώς απέδωσαν τη συγκίνηση στο έργο τους. Προτείνουν δηλαδή μια διαφορετική ανάγνωση για γνωστές μας εικόνες που δεν είναι στατική.

Πληροφορίες

Μαρία Ανδρικοπούλου, "Κωνσταντίνος Κανάρης τ’ όνομά μου"

Εκδ. Καλέντη, 2020.

Ιούλιος Βερν, "Το Αιγαίο στις φλόγες", Μτφρ. Μυρσίνη Γκανά,Εικ. Βασίλης Γρίβας, Εκδ. Μεταίχμιο, 2020.

Αγγελική Δαρλάση, "Οι Μεγάλοι… μικροί… Οι αγωνιστές του 1821", Εικ. Σοφία Παπαδοπούλου,Εκδ. Μεταίχμιο, 2020.

Σοφία Ζαραμπούκα, "1821 Επανάσταση", 

Εκδ. Πατάκη, 2020.

Βασίλης Κουτσιαρής- Γιάννης Διακομανώλης, "Ήρωες, 21 ήρωες του 1821",

Εικ. Δημήτρης Ευστρατιάδης, Εκδ. Μίνωας, 2020.

Φίλιππος Μανδηλαράς, "Η πρώτη μου Ιστορία: Η ελληνική επανάσταση του 1821", 

Εικ. Ναταλία Καπατσούλια, Εκδ. Παπαδόπουλος, 2020.

Ελένη Σβορώνου, "Λόρδος Βύρων και Έλγιν",

Εικ. Φίλιππος Φωτιάδης,Εκδ. Καλέντη, 2020.

Μαρία Σκιαδαρέση, "Σαν άνεμος", 

Εικ. Κατερίνα Βερούτσου,Εκδ. Πατάκη, 2020. 

Γιολάντα Χατζή, "Μικρές ελληνικές ιστορίες: Σουλιώτες και Αλή πασάς, Ρήγας Φεραίος, Φιλική Εταιρεία, Κλέφτες και Αρματωλοί", 

Εικ. Πέτρος Χριστούλιας,Εκδ. Καστανιώτη, 2020.

"21+1 για το 1821, συγγραφείς γράφουν, καλλιτέχνες εικονογραφούν" 

(συλλογικό έργο),Εκδ. Παπαδόπουλος, 2020.

Οι μαθητές πρόσφυγες της Ριτσώνας στέλνουν μήνυμα κατά του ρατσισμού.

 

Άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών.

Ο Αμίρ διαβάζει πολύ και θέλει να γίνει γιατρός. Η Φαρίμπα ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας, ο Χαμπίμπ μηχανικός. Και μαζί με άλλα παιδιά από τη δομή φιλοξενίας προσφύγων της Ριτσώνας στέλνουν το δικό τους μήνυμα για τη σημερινή ημέρα κατά του Ρατσισμού: τη λαχτάρα τους να πάνε στο σχολείο, το όνειρό τους για έναν καλύτερο κόσμο, χωρίς διακρίσεις, ελεύθερο και δίκαιο. «Μοιραζόμαστε πολλά και δεν πρέπει να υπάρχει τίποτα που να μας χωρίζει», λένε.

Οι πρόσφυγες μαθητές της Ριτσώνας κλείνουν ένα χρόνο εκτός της σχολικής εκπαιδευτικής διαδικασίας, από όταν έκλεισαν τα σχολεία λόγω της πανδημίας του κορονοϊού πέρσι το Μάρτιο. Και αυτή ακόμη η προβληματική τηλεεκπαίδευση δεν αποτελεί πραγματική επιλογή για τα παιδιά της Ριτσώνας, καθώς δεν μπορέι να την υποστηρίξει η ανεπαρκής υποδομή σύνδεσης στο ίντερνετ.

Όταν άνοιξαν τα σχολεία, τα παιδιά έμειναν και πάλι εκτός, καθώς δεν είχαν γίνει από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας οι προβλεπόμενες διαδικασίες για τη μεταφορά των μαθητών.

Εκατοντάδες άλλα παιδιά – μαθητές της Ριτσώνας κατάφεραν να γραφτούν στο σχολείο με καθυστέρηση και περιμένουν. Το υπουργείο Παιδείας προχώρησε στη δημιουργία επτά επτά Δομών Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφυγόπουλων (ΔΥΕΠ) μόλις τον Ιανουάριο και θα προχωρούσε στο διορισμό των αναπληρωτών εκπαιδευτικών για τη λειτουργία τους, παρά την ξενοφοβική αντίδραση μερίδας της τοπικής κοινωνίας και της δημοτικής αρχής, η οποία ερευνάται από τη δικαιοσύνη για παραβίαση του αντιρατσιστικού νόμου.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργήσουν οι τάξεις είναι να έχουν ολοκληρωθεί και σ' αυτή την περίπτωση οι διαδικασίες για την μεταφορά των μαθητών και βέβαια να μην είναι κλειστά τα σχολεία λόγω των μέτρων κατά του κορονοϊού.

Η ώρα της Γης.

 

Ανακοίνωση – Καταγγελία.

 

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,

Πριν λίγες μέρες ολόκληρος ο κλάδος έδωσε ηχηρή απάντηση στην προσπάθεια της Υπουργού να περάσει εν μέσω πανδημίας την εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Η ίδια εκκωφαντική απάντηση δόθηκε από τους εκπαιδευτικούς, τους Συλλόγους Διδασκόντων και τους διευθυντές όλων των σχολείων του Συλλόγου μας.

Παρόλα αυτά τις τελευταίες μέρες οι διευθυντές του Δημοτικού Σχολείου Δροσιάς και Φάρου Αυλίδας καλούν επαναλαμβανόμενους Συλλόγους Διδασκόντων με σκοπό να ορίσουν τις ομάδες δράσης των εκπαιδευτικών για την εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση, ενώ οι Σύλλογοι Διδασκόντων των σχολείων αυτών έχουν πάρει θέση για απεργία - αποχή σύμφωνα με την ξεκάθαρη απόφαση της Ομοσπονδίας και του Συλλόγου μας, μια απόφαση οριστική και αμετάκλητη.

Το Δ.Σ. του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Χαλκίδας καταγγέλλει αυτές τις μεθοδεύσεις και θυμίζει σε όλους πως σε αυτό τον αγώνα είναι απαραίτητο να είμαστε όλοι μαζί. Κανείς δεν πρέπει να γίνει εντολοδόχος της Υπουργού. Οι συνάδελφοι αυτών των σχολείων έχουν εκφραστεί με την στάση τους στο συγκεκριμένο θέμα και τέτοιες συμπεριφορές καθώς και οι έμμεσες απειλές από τους εν λόγω διευθυντές δεν έχουν καμιά θέση στα σχολεία μας.

Οι καιροί θέλουν συλλογικό αγώνα και προσπάθεια και όχι διασπαστικές κινήσεις και ενέργειες. Καλούμε όλους τους συναδέλφους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Ο Πρόεδρος                                                 Η Γραμματέας

Λάμπρος Γιαννούχος                                    Έφη Βαρβάρου

Η αβάσταχτη προχειρότητα του Εσωτερικού Κανονισμού.

Άρθρο του ΚΛΩΤΣΟΤΥΡΑ ΔΗΜΗΤΡΗ (Εκπαιδευτικός ΠΕ70)

Αναδημοσίευση από το esos

Το ΥΠΑΙΘ δεν ήταν ποτέ γνωστό για την οργανωτική του δεινότητα. Διαχρονικά, πολλά από τα σχέδιά του ξεκινάνε με μεγαλόστομες ανακοινώσεις αλλά, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη και εποπτεία.

Εσωτερικοί κανονισμοί στα σχολεία θα έπρεπε να υπήρχαν εδώ και χρόνια. Όχι ως μετέωρες νομικά πρωτοβουλίες σχολείων, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αλλά με πλήρη θεσμική και διοικητική θωράκιση. Την ανάγκη για την νομοθετική κάλυψή τους, άλλωστε, έχει επισημάνει ο Συνήγορος του Παιδιού (στο εξής Σ.τ.Π.) ήδη από το 2009, καταθέτοντας και συγκεκριμένες προτάσεις/ οδηγίες*. Εκ μέρους του ΥΠΑΙΘ, η πρώτη ουσιαστική παρότρυνση για τη σύνταξη εσωτερικού κανονισμού έγινε στις αρχές της δεκαετίας του 2010, όταν προτάθηκε ως μία από τις δράσεις που θα μπορούσε να πραγματοποιήσει ένα σχολείο στο πλαίσιο τής τότε διαδικασίας αυτοαξιολόγησης. Το νομοθετικό κενό όμως παρέμεινε και το 2015 ο Σ.τ.Π. επανέρχεται, υπενθυμίζοντας την ανάγκη και εμπλουτίζοντας τον “διάλογο” με επιπλέον προτάσεις**.

Θα περίμενε λοιπόν κανείς, το ΥΠΑΙΘ, αξιοποιώντας και τις προτάσεις του Σ.τ.Π., να προχωρήσει, έστω και καθυστερημένα, σε μια τουλάχιστον λειτουργική νομοθετική ρύθμιση. Τα πράγματα όμως δείχνουν διαφορετικά. Το ΦΕΚ 491/τ.Β΄/2021 είναι πολύ κατώτερο των περιστάσεων:

• Είναι κάτι μεταξύ γενικού πλαισίου και παραδείγματος κανονισμού χωρίς σαφή διαχωρισμό αυτών των δύο διαστάσεών του.

• Αναφέρει επιγραμματικά τους συμμετέχοντες στη σύνταξη του κανονισμού (Σύλλογος Διδασκόντων, Σύλλογος Γονέων, Δήμος) αλλά δεν καθορίζει σαφή όρια δικαιοδοσίας και διαδικασίες, αν και το είχε απαιτήσει ο Σ.τ.Π.

• Αναφέρει κεντρικούς άξονες περιεχομένου χωρίς να αποσαφηνίζει αν είναι αποκλειστικοί. Επιπλέον ο άξονας 2 (Συμπεριφορά μαθητών/τριών - Παιδαγωγικός έλεγχος) αλληλοκαλύπτεται από τον άξονα 3 (Πρόληψη φαινομένων Βίας και Σχολικού εκφοβισμού).

• Είναι προχειρογραμμένο, με διάσπαρτα συντακτικά λάθη, λεκτικές ακροβασίες και ασάφειες. Ενδεικτικά: “Το Σχολείο πρέπει να βρίσκεται σε αγαστή συνεργασία με την οικογένεια του μαθητή/της μαθήτριας, με τον Σύλλογο Γονέων/Κηδεμόνων και Φορέων, των οποίων όμως ο ρόλος πρέπει να είναι διακριτός”, και λίγο παρακάτω: “Καθαροί και συντηρημένοι χώροι αιθουσών, εργαστηρίων, του αύλειου χώρου, της σχολικής περιουσίας, κ.λπ. διαμορφώνουν τον περιβάλλοντα χώρο μέσα στον οποίο είναι δυνατόν να καλλιεργηθεί η ψυχή του παιδιού.”

• Διακατέχεται από την τάση να εστιάζει στις υποχρεώσεις όλων των άλλων εκτός των εκπαιδευτικών. Αυτό είναι μη δημοκρατικό/ ισορροπημένο και έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες του Σ.τ.Π.

• Η πρακτική της “απομόνωσης” του αργοπορημένου μαθητή, που εμμέσως πλην σαφώς προτείνει, αλλά και κάποιες λεκτικές επιλογές του (“παραπτώματα”, “παραβατική συμπεριφορά”) δε συνάδουν με την παιδαγωγική διάσταση της σχολικής καθημερινότητας.

• Εμπεριέχει ένα μη ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα, αφού εκκινώντας από τον Μάρτιο, αναμένεται η σύνταξη του κανονισμού, η συζήτησή από τη σχολική κοινότητα και η έγκρισή του από τον/την Συντονιστή/τρια και τη Διεύθυνση Εκπαίδευσης να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Ιουνίου. Και όλα αυτά εν μέσω πανδημίας. Αν δεν θέλουμε κάτι διεκπεραιωτικό, αυτός ο χρόνος δεν αρκεί.

Τα παραπάνω δείχνουν μια προχειρότητα που αδικεί και τελικά μπορεί να υπονομεύσει τον -κατ’ αρχήν θετικό- στόχο της νομοθετικής ρύθμισης. Ο εσωτερικός κανονισμός θα μπορούσε να γίνει ευκαιρία για έναν ευρύ διάλογο εντός της σχολικής κοινότητας, με στόχο τη συνεχή βελτίωση των πρακτικών του σχολείου σε κάθε τομέα της δραστηριότητάς του. Σε έναν τέτοιο διάλογο θα μπορούσαν να συζητηθούν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όλων (εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων), να καταγραφούν πολιτικές (κείμενα αρχών) αλλά και διαδικασίες (πρωτόκολλα ενεργειών) και να τεθούν οι βάσεις για ένα δημοκρατικό σχολείο που μαθαίνει και εξελίσσεται. Για να γίνει όμως ο κανονισμός αποτελεσματικό εργαλείο προόδου απαιτείται:

• Σαφές πλαίσιο που καθορίζει επακριβώς τους στόχους, τις διαδικασίες και τα όρια κάθε εμπλεκόμενου,

• Ισχυρή υποστήριξη με επιμόρφωση και κείμενα αναφοράς για διάφορα θέματα: διαχείριση κρίσεων, διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς, σχολική βία και εκφοβισμός, ασφάλεια στο διαδίκτυο, σχέσεις σχολείου-γονέων, δημοκρατική και εξωστρεφής λειτουργία σχολείου, κ.ά.

• Θεσμοθετημένες συνεργασίες μεταξύ σχολείων της ίδιας περιοχής ώστε να ανταλλάσσονται καλές πρακτικές και να αποφεύγονται έντονες τοπικές διαφοροποιήσεις.

• Ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα τουλάχιστον ενός έτους προετοιμασίας και δοκιμαστικής εφαρμογής.

Το ΥΠΑΙΘ δεν ήταν ποτέ γνωστό για την οργανωτική του δεινότητα. Διαχρονικά, πολλά από τα σχέδιά του ξεκινάνε με μεγαλόστομες ανακοινώσεις αλλά, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη και εποπτεία, δεν μετεξελίσσονται σε ποιοτικές εκπαιδευτικές πρακτικές (π.χ. μέθοδος πρότζεκτ, ευέλικτη ζώνη, ολοήμερο σχολείο, κ.ά.). Δυστυχώς, το τρέχον σχέδιο για σύνταξη εσωτερικών κανονισμών στα σχολεία δε φαίνεται να διαφέρει, αφού προωθείται βιαστικά και πρόχειρα. Θα ακούγεται ως μεγαλεπήβολη καινοτομία αλλά θα καταλήξει μια ανούσια διεκπεραιωτική γραφειοκρατική διαδικασία και θα ενισχύσει την κουλτούρα προχειρότητας που εμφανίζεται συχνά στο εκπαιδευτικό οικοσύστημα. Αν υπάρξει επιμονή στο υπάρχον πλαίσιο και χρονοδιάγραμμα, τότε η οραματική προοπτική θα εκμηδενιστεί και άλλη μια χαμένη ευκαιρία θα προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες.

Παραπομπές

* Αρ.Πρωτ. 266/20.10.09/Συνήγορος του Παιδιού

** Αρ.Πρωτ.Φ.1500.2/18435/2015/Συνήγορος του Παιδιού

Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Σχολικών Μονάδων

Με την Υπουργική Απόφαση 13423/ΓΔ4/Φ.Ε.Κ.491/Β/9-2-2021 το Υ.ΠΑΙ.Θ. προχωρά στην υλοποίηση του άρθρου 37 του Ν.4692/2020 στο οποίο προβλέπεται πως «από το σχολικό έτος 2020-2021 και εφεξής, κάθε σχολική μονάδα οφείλει να έχει εγκεκριμένο εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας στον οποίο αναφέρονται θέματα σχετικά με τη λειτουργία της».

Η ανάγνωση της Υ.Α. σε συνδυασμό με τον Ν.4692 και τα σχέδια Ενδεικτικού Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας για το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο που συντάχθηκαν από το Ι.Ε.Π. φανερώνει πως, για μια ακόμη φορά, η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. αντιμετωπίζει ένα εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα με προχειρότητα και προφανείς σκοπιμότητες, επιχειρώντας να δώσει συγκεκριμένη κατεύθυνση, περιεχόμενο και νοηματοδότηση. Ουσιαστικά επιχειρεί να προωθήσει «Εσωτερικό Κανονισμό» αλλά με «Εξωτερικά πεδία» και Εξωτερική Έγκριση.

Καθόλου τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι αμέσως μετά την έκδοση της Υ.Α. ξεκίνησε η άσκηση πιέσεων προς τους εκπαιδευτικούς από Περιφερειακούς Διευθυντές, Διευθυντές Εκπαίδευσης και Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου με κύκλο τηλεδιασκέψεων στην κατεύθυνση της άμεσης σύνταξης Εσωτερικών Κανονισμών αν και η ίδια η Υ.Α. δεν θέτει αποκλειστικές προθεσμίες. Εντάσσει, μάλιστα, την τήρησή του, ως ένα από τους δεκάδες δείκτες, στην εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση σχολικών μονάδων στον θεματικό άξονα 9.

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. με οδηγό του την, ομόφωνα, ψηφισμένη από την 69η Γ.Σ. του κλάδου θέση για την αναγκαιότητα «της σύνταξης κανονισμού λειτουργίας σχολείων…που θα ενισχύει την αποκέντρωση και την αυτοδιοίκηση σε επίπεδο σχολικής μονάδας και θα οριοθετεί τις αρμοδιότητες των διαφόρων οργάνων σε τοπικό και Νομαρχιακό επίπεδο», επισημαίνει πως το περιεχόμενο και η φιλοσοφία του Εσωτερικού Κανονισμού που προωθεί η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. παρουσιάζει σειρά εξαιρετικά σοβαρών προβλημάτων.

Οι Σύλλογοι Διδασκόντων, ως κυρίαρχο αποφασιστικό όργανο σε επίπεδο σχολικής μονάδας, θα πρέπει να προχωρήσουν στη σύνταξη των Εσωτερικών Κανονισμών να λειτουργήσουν, όπως πάντα κάνουν, με γνώμονα τη διασφάλιση του, απαραίτητου, παιδαγωγικού κλίματος και τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου. Θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι τα πρότυπα κανονισμών που έχουν συνταχθεί από το Ι.Ε.Π. είναι ενδεικτικά και όχι δεσμευτικά ενώ κάποια σημεία τους δεν είναι δυνατόν να έχουν αναφορά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και σε περίπτωση που υιοθετηθούν μόνο αρνητικές επιπτώσεις θα έχουν στο παιδαγωγικό κλίμα και τη φυσιογνωμία των σχολικών μονάδων. Κανονισμοί, επίσης, οι οποίοι είχαν ήδη συνταχθεί και λειτουργούσαν θετικά για τις σχολικές μονάδες, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να αλλάξουν.

Για το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. τα πλέον προβληματικά σημεία της διαδικασίας υλοποίησης του εσωτερικού κανονισμού είναι:

· Η άρση του κυρίαρχου ρόλου του Συλλόγου Διδασκόντων, κυρίως στα ολιγοθέσια δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία, καθώς στη διαμόρφωσή του κανονισμού συμμετέχει το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων και ο εκπρόσωπος του Δήμου. Αυτό, στην περίπτωση των ολιγοθέσιων σχολικών μονάδων δημιουργεί τη στρέβλωση να υπερτερούν αριθμητικά του συλλόγου διδασκόντων τα μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου Γονέων (ο Σύλλογος θα πρέπει να είναι νόμιμα συστημένος με απόφαση Πρωτοδικείου και το Δ.Σ. του να έχει προκύψει από εκλογικές διαδικασίες μετά από Γενική Συνέλευση) και ο εκπρόσωπος του Δήμου, με αποτέλεσμα ο κανονισμός να μη διαμορφώνεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων. Αν και πρόκειται για εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας σχολικής μονάδας εδώ η διαμόρφωσή του επιβάλλεται εξωτερικά. Άμεσα η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. πρέπει να επανορθώσει θέτοντας ως προϋπόθεση τον κυρίαρχο χαρακτήρα του Συλλόγου Διδασκόντων για τη λήψη απόφασης.

· Οι παιδαγωγικά ανεπίτρεπτες, επιζήμιες και αναχρονιστικές αναφορές στην Υ.Α. οι οποίες παραπέμπουν σε μοντέλα αυταρχικής παιδαγωγικής προσέγγισης άλλων εποχών, όπως «μαθητές που προσέρχονται με καθυστέρηση παραμένουν σε καθορισμένο, εκ των προτέρων, χώρο στο Σχολείο και εισέρχονται στην τάξη τους, μετά την ολοκλήρωση της τρέχουσας διδακτικής ώρας», «…τα σχολικά παραπτώματα θα αντιμετωπίζονται από το σχολείο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με γνώμονα την αρχή ότι η κατασταλτική αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων πρέπει να είναι η τελευταία επιλογή, χωρίς όμως να αποκλείεται ως παιδαγωγικό μέτρο» και άλλες παρόμοιες. Πρακτική, Λεξιλόγιο και σκεπτικό εντελώς ξένα προς τη στοχοθεσία της δημόσιας εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση προλαμβάνει, διαπαιδαγωγεί, διαμορφώνει αυριανούς δημοκρατικούς πολίτες, δεν έρχεται να επιβάλλει ποινές, ως δύναμη καταστολής σε μικρούς μαθητές. Άλλωστε επιδεικνύεται και μεγάλη προχειρότητα στη σύνταξη της πρότασης του Ι.Ε.Π. καθώς είναι σαφές ότι στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση δεν προβλέπονται «κατασταλτικά μέτρα» σε βάρος των μαθητών. Επομένως οι Σύλλογοι Διδασκόντων δεν πρέπει να συμπεριλάβουν στον κανονισμό τέτοιου είδους προβλέψεις.

Όπως, τονίσαμε και παραπάνω οι κανονισμοί που έχει συντάξει το Ι.Ε.Π. είναι μόνο ενδεικτικοί και σε τίποτα σε δεσμεύουν τους Συλλόγους Διδασκόντων. Περιέχουν, άλλωστε, σειρά σημείων που γεννούν προβληματισμό και καλό θα είναι οι συνάδελφοι να τα προσέξουν αν ανατρέξουν σε αυτούς ( π.χ. η έγκαιρη ενημέρωση των γονέων για έκτακτες αλλαγές στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα οι οποίες προκύπτουν συχνά αυθημερόν, η άστοχη «ανάθεση» της αναστοχαστικής διαδικασίας της μελέτης στους γονείς, η αντικατάσταση της λειτουργίας των εκπαιδευτικών στο πλαίσιο των Αναλυτικών Προγραμμάτων από αυτήν στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πολιτικής, η αποποίηση της ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. της ευθύνης για τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η αποκλειστική της ανάθεση στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, η αναφορά στον «Σύμβουλο σχολικής ζωής» ο οποίος δεν υφίσταται, η ανάθεση του συνόλου της ευθύνης για την «προστασία από πιθανούς κινδύνους» αποκλειστικά στους εκπαιδευτικούς δίχως την παραμικρή αναφορά στις ευθύνες και υποχρεώσεις των Δήμων για τον τακτικό, ενδελεχή έλεγχο και συμμόρφωση των σχολικών κτηρίων στις προβλέψεις των διατάξεων για την καταλληλότητά τους με την έκδοση αντίστοιχων πιστοποιητικών (στατική - στάθμισης σεισμικού κινδύνου, πυρόσβεσης κ.λπ.)

Για το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. είναι απαραίτητη η σύνταξη και τήρηση από τον Σύλλογο Διδασκόντων Εσωτερικού Κανονισμού στις σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ο οποίος θα βασίζεται στις σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις και θα συμβάλλει στην προαγωγή κλίματος συνεργασίας σε κάθε σχολική μονάδα. Ενός κανονισμού που θα κινείται στα πλαίσια της λειτουργικότητας της σύνθετης καθημερινότητας μέσα στα σχολεία, που ασφαλώς δε θα βρίθει από ιδεολογικές και θεσμικές αναφορές που αμφισβητούν την παιδαγωγική ελευθερία και τον κυρίαρχο ρόλο του Συλλόγου Διδασκόντων. Άλλωστε, η συντριπτική πλειονότητα των εκπαιδευτικών, με συναίσθηση του παιδαγωγικού τους ρόλου, μέσα από τους συλλόγους διδασκόντων, αντιμετωπίζουν καθημερινά τα πολλά και μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν τους ίδιους, τους μαθητές και τους γονείς των μαθητών. Στην κατεύθυνση αυτή υπάρχουν και εφαρμόζονται εσωτερικοί κανονισμοί λειτουργία σε πολλές σχολικές μονάδες.

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. εκτιμά πως όλα τα παραπάνω δεν τα θέτει ως στόχο και, φυσικά, δεν τα επιτυγχάνει η κοντόφθαλμη και ξένη προς το δημόσιο σχολείο, πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. η οποία οφείλει, έστω και την τελευταία στιγμή, να αντιληφθεί το μέγεθος των ευθυνών της για το δημόσιο σχολείο και να προσέλθει, με ουσιαστικό τρόπο, στο τραπέζι του διαλόγου με τη Δ.Ο.Ε. (κάτι που είχε ζητηθεί και για το θέμα του εσωτερικού κανονισμού από τον Αύγουστο του 2020) .

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. καλεί τους συλλόγους διδασκόντων των σχολικών μονάδων να συντάξουν τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των σχολείων, αφού λάβουν υπόψη τους όλες τις επισημάνσεις για τα προβληματικά σημεία, στηριγμένο στις παιδαγωγικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία των σχολικών μονάδων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, στην κατεύθυνση της δημιουργίας και διατήρησης κλίματος αμοιβαίου σεβασμού στα δικαιώματα (και τις υποχρεώσεις) εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων ώστε να διατηρούνται όλες οι συνθήκες που κάνουν κάθε σχολείο δημιουργική κοινότητα μάθησης. Καλούμε επίσης τα στελέχη της εκπαίδευσης (Περιφερειακούς Διευθυντές, Διευθυντές/ντριες Εκπαίδευσης και Σ.Ε.Ε.) να σταματήσουν κάθε μορφής πίεση προς τους Συλλόγους Διδασκόντων και να σταθούν αρωγοί στο δύσκολο έργο τους.

24ΩΡΗ ΑΠΕΡΓΙΑΚΗ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΜΑΡΤΙΟΥ.

ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ! ΠΑΡΤΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΜΕΤΡΑ!

ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟ!

Συγκέντρωση διαμαρτυρίας εκπαιδευτικών – Ε.Ε.Π. & Ε.Β.Π. στο Υ.ΠΑΙ.Θ. στις 12:00

Αποτελεί πρόκληση η προσπάθεια της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ., να παρουσιάσει μια εικόνα επίπλαστης κανονικότητας, ώστε να κρύψει τις τεράστιες ευθύνες που έχει, για την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί, με ευθύνη της, στα Ειδικά Σχολεία!

Η εξοργιστική αδιαφορία του Υπουργείου Παιδείας έχει αφήσει, παιδιά και εκπαιδευτικούς, ανοχύρωτους, χωρίς προστασία, στο έλεος της εξέλιξης της πανδημίας! Είναι ντροπή να μιλάει για δήθεν πρόταξη των εκπαιδευτικών της Ειδικής Αγωγής στον εμβολιασμό και ακόμα να μην έχει γίνει ούτε ένα (!) εμβόλιο. Είναι απαράδεκτο ακόμα και τώρα να μη γίνονται μαζικά και επαναλαμβανόμενα τεστ μέσα στα Ειδικά Σχολεία. Δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από κανένα αφήγημα περί «ατομικής ευθύνης» η κρατική ανευθυνότητα και αναλγησία ούτε μπορεί η κυβέρνηση να ασκεί μια καθαρά επικοινωνιακή πολιτική κάθε μέρα από τα συστημικά Μ.Μ.Ε.

Όλοι όσοι εργάζονται στα ειδικά σχολεία, όλο το προσωπικό, παιδαγωγικό, επιστημονικό, βοηθητικό και καθαριότητας, στηρίζουν όλο αυτό το διάστημα τα παιδιά με αναπηρία, ακούραστα, με πλήρη συνείδηση του ρόλου τους.

Την ίδια στιγμή, όμως, το Υπουργείο δεν παίρνει κανένα ουσιαστικό μέτρο για:

v την αποσυμφόρηση των δρομολογίων μεταφοράς των μαθητών και την μείωση του συγχρωτισμού παιδιών από διαφορετικές περιοχές

v την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού έτσι ώστε να μειωθούν οι μαθητές ανά ομάδα

v την πρόσληψη επιπλέον σχολικών νοσηλευτών και ΕΒΠ για να καλύπτονται τα υγειονομικά πρωτόκολλα

v τη συχνή και με κεντρικό σχεδιασμό, πραγματοποίηση τεστ, την καταγραφή, τον εντοπισμό και κυρίως τη συστηματική υγειονομική παρακολούθηση των μαθητών που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες

v τον άμεσο εμβολιασμό κατά προτεραιότητα όλων των εργαζομένων των Ειδικών Σχολείων αλλά και των μαθητών για τους οποίους κάτι τέτοιο είναι ιατρικά ασφαλές και είναι απαραίτητο.

Κυβέρνηση και πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας επιλέγουν να υποβαθμίσουν τη διασφάλιση της υγείας μαθητών και εκπαιδευτικών με τραγικές συνέπειες. Η Δ.Ο.Ε. θα αξιοποιήσει κάθε δυνατό μέσο προάσπισης της υγείας εκπαιδευτικών και μαθητών!!!

ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ν’ αναλάβουν τις ευθύνες τους! Όσο τα ειδικά σχολεία στις «κόκκινες» περιοχές μένουν ανοιχτά, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΜΕΤΡΑ, ΤΟΣΟ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΘΑ ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΝ!

Απαιτούμε:

Ø Να προταχθούν οι εκπαιδευτικοί στους μαζικούς εμβολιασμούς, με προτεραιότητα τους εργαζόμενους στα Ειδικά σχολεία!

Ø Να διενεργούνται μαζικά, περιοδικά τεστ ώστε να ελέγχεται η διασπορά. Σε περίπτωση επιβεβαιωμένου κρούσματος να γίνονται οι αναγκαίες ιχνηλατήσεις και να λαμβάνεται μέριμνα για τη φροντίδα των πασχόντων.

Ø Να υπάρξει μέριμνα για την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού στην κατεύθυνση της μείωσης του αριθμού των μαθητών ανά ομάδα και της τήρησης όλων των υγειονομικών πρωτοκόλλων.

Ø Να γίνεται αυστηρός έλεγχος από την Περιφέρεια για το εάν τηρούνται τα υγειονομικά πρωτόκολλα στη μεταφορά των μαθητών.

Ø Να αυξηθούν τα δρομολόγια ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος.

Ø Για όσους μαθητές αναστέλλεται η εκπαιδευτική διαδικασία είτε λόγω αναστολής λειτουργίας του σχολείου, είτε λόγω σοβαρών προβλημάτων, με ευθύνη του Υπουργείου να συνεχίζονται οι αναγκαίες δωρεάν επιστημονικές παρεμβάσεις!

Την Πέμπτη 18/3 και ώρα 12:00 θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της απεργιακής κινητοποίησης παράσταση διαμαρτυρίας στο Υ.ΠΑΙ.Θ.

Τώρα πια έφτασε ο κόμπος στο χτένι! Δεν πάει άλλο!

Από τη Δ.Ο.Ε.

«Χαρακτηρισμός δημόσιων σχολικών μονάδων ως Πρότυπων ή Πειραματικών Σχολείων», ακόμα μια αντιεκπαιδευτική ενέργεια από την πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.

Στο πλαίσιο υλοποίησης του, καταδικασμένου από την εκπαιδευτική κοινότητα, Ν.4692/2020, το Υ.ΠΑΙ.Θ. προχώρησε στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης 22631/Δ2 με αριθμό Φ.Ε.Κ. 776/26-2-2021 και στη συνέχεια της εγκυκλίου «Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος των σχολικών μονάδων για χαρακτηρισμό τους ως Πρότυπα και Πειραματικά» (1/3/2021).

Επιλέγει να αναλύει μονόπλευρα και ιδεοληπτικά τα δεδομένα και να μην αναδιπλώνεται πολιτικά, έπειτα από τη συντριπτική απόρριψη που συνάντησε από τους εκπαιδευτικούς (με την καθολική συμμετοχή τους στην απεργία- αποχή της Δ.Ο.Ε. σε ποσοστό 95%) η απόπειρα επιβολής μιας αξιολόγησης διαλυτικής για το δημόσιο σχολείο, η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. χαράσσει τη στρατηγική της ενάντια στο δυναμικό μέτωπο των εκπαιδευτικών, εκτιμώντας, λανθασμένα για πολλοστή φορά, πως θα καταφέρει να «ξεγελάσει» την εκπαιδευτική κοινότητα και να την οδηγήσει, με το πρόσχημα ότι δεν επιλέγει, φαινομενικά, τη σύγκρουση, στην έμμεση αποδοχή τόσο της αντιπαιδαγωγικής διαδικασίας όσο και ακόμη δυσμενέστερων ρυθμίσεων.

Στην Υ.Α. 22631/Δ6 στο άρθρο 1 παρ. 2 αναφέρεται ότι «οι σχολικές μονάδες της δημόσιας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καλούνται να υποβάλουν αίτηση για τον χαρακτηρισμό τους ως Π.Σ. ή ΠΕΙ.Σ…». Στην ίδια, όμως, παράγραφο αναφέρεται ότι «ο χαρακτηρισμός δημόσιας σχολικής μονάδας ως Π.Σ ή ΠΕΙ.Σ. μπορεί να πραγματοποιηθεί και έπειτα από αίτηση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Διευθυντής Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης), στην οποία υπάγεται η προτεινόμενη σχολική μονάδα.». Αυτό σημαίνει ότι οι Δ/ντές-ντριες Εκπαίδευσης μπορούν να προτείνουν, ως μονοπρόσωπα όργανα διοίκησης, τον χαρακτηρισμό δημόσιας σχολικής μονάδας ως «Πειραματικού Σχολείου», αυθαίρετα, χωρίς τη σύμφωνη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων. Η αντιδημοκρατική αυτή πρόβλεψη καθιστά σαφές αυτό που ήδη εκπορεύεται από κάθε ενέργεια της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. και όλοι έχουμε αντιληφθεί. Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. είναι αποφασισμένη και εμμονικά προσανατολισμένη στην εκ βάθρων αλλαγή του χαρακτήρα του δημόσιου σχολείου, όχι με παιδαγωγικά κριτήρια αλλά στηριγμένη σε μια νεοφιλελεύθερη παρωχημένη αντίληψη περί επιβολής καθεστώτος εργασιακής ανασφάλειας για τους εργαζόμενους εκπαιδευτικούς και απουσία ισότιμης αντιμετώπισης των μαθητών.

Η μετατροπή των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε πειραματικά δεν στηρίζεται σε ένα οργανωμένο εκπαιδευτικό σχέδιο πολλαπλασιασμού των σχολικών μονάδων που εφαρμόζουν πειραματικές εκπαιδευτικές μεθόδους με μια λογική αναλογικής επέκτασής τους ανά την Ελλάδα. Ο άναρχος και ευκαιριακός, ανάλογα με τις, τυχόν, επιθυμίες των εκπαιδευτικών ή τις καθοδηγούμενες, από την πολιτική ηγεσία, αποφάσεις των πρόθυμων Διευθυντών Εκπαίδευσης αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει συνολικός σχεδιασμός και πως μοναδικό μέλημα της κυβέρνησης είναι η αλλαγή του χάρτη της δημόσιας εκπαίδευσης με τρόπο που θα επιφέρει σοβαρές, αρνητικές συνέπειες στα σχολεία, στους μαθητές και στις οικογένειες τους αλλά και στους εκπαιδευτικούς.

Όσες σχολικές μονάδες μετατραπούν σε Πειραματικά σχολεία ουσιαστικά θα βρεθούν σε κυκεώνα αρνητικών ανακατατάξεων όπως:

ü Η επιλογή των μαθητών που θα φοιτούν στα σχολεία αυτά δε θα γίνεται σύμφωνα με τη διεύθυνση κατοικίας τους, όπως ίσχυε μέχρι τώρα, αλλά με κλήρωση κάτι που συμβαίνει σήμερα σε όλα τα πειραματικά σχολεία. Καταργούνται, επομένως, τα γεωγραφικά όρια των σχολικών μονάδων, χάνεται η χωροθέτησή τους ως προς το μαθητικό δυναμικό και γίνεται ανακατανομή των μαθητών στις όμορες σχολικές μονάδες, κάτι που θα επιφέρει αρνητικές συνέπειες στην εκπαιδευτική διαδικασία αλλά και στον οικογενειακό προγραμματισμό. Επιτυγχάνεται έτσι ο, διαφαινόμενος εδώ και καιρό κυβερνητικός, στόχος της αποσύνδεσης της φοίτησης των μαθητών από τα γεωγραφικά όρια του τόπου διαμονής της οικογένειας κάτι που διευκολύνει και άλλες επιδιώξεις όπως αυτή της δυνατότητας επιλογής σχολικής μονάδας φοίτησης από τους γονείς, στο πλαίσιο του μοντέλου που θέλει το σχολείο οργανική μονάδα που προσελκύει «πελάτες» ανάλογα με την κατάταξή της σε μια κατηγορία που θα συνδέεται με το προϊόν της εξωτερικής αξιολόγησης του ν.4692/2020.

ü Όλοι οι εκπαιδευτικοί της σχολικής μονάδας χάνουν την οργανική τους θέση, με βάση τα όσα προβλέπονται από το άρθρο 19 παρ. 15 του Ν.4692/2021. Είναι σαφές ότι όταν ο αριθμός των εκπαιδευτικών που δεν έχουν οργανική θέση θα αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό έπειτα από μια εκτίναξη του αριθμού των Πειραματικών σχολείων, αυτό αποτελεί ένα πολύ σοβαρό βήμα προς τη γενίκευση της ελαστικής σχέσης εργασίας και τη σταδιακή απώλεια των οργανικών θέσεων για το σύνολο των εκπαιδευτικών…

ü Οι εκπαιδευτικοί φαίνονται να αποδέχονται την ατομική αξιολόγησή τους με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα για την αξιολόγηση στα Πειραματικά σχολεία, κάτι που αποτελεί γενικευμένη εφαρμογή όχι μόνο της συγκεκριμένης αξιολόγησης αλλά και διευκόλυνση της προσπάθειας αποδοχής της επιχειρούμενης εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Στο άρθρο 20 παρ. 3α του Ν. 4692/2020 αναφέρεται : «αξιολογούνται οι εκπαιδευτικοί στην παιδαγωγική τους επάρκεια, όπως προκύπτει ιδίως από το βαθμό συμμετοχής τους στις δράσεις εσωτερικής αξιολόγησης του σχολείου…».

ü Το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών δεν είναι πλέον καθορισμένο με ασφάλεια αλλά βρίσκεται στη διάθεση της Υπουργού Παιδείας. Όπως αναφέρεται σχετικά στο άρθρο 19 παρ. 23 «Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Δ.Ε.Π.Π.Σ., μπορεί να τροποποιείται το διδακτικό ωράριο των υπηρετούντων εκπαιδευτικών στα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ..».

Είναι επιστημονικά παραδεκτό από την εκπαιδευτική κοινότητα ότι τα πειραματικά σχολεία θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα ώστε να εφαρμόζουν τα προτεινόμενα από αυτά προγράμματα με βάση την παιδαγωγική έρευνα σε προσδιορισμένο χρονικό πλαίσιο, σε τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών. Η Διδασκαλική Ομοσπονδία ουδέποτε υπήρξε αρνητική απέναντι σε αυτόν τον επιστημονικά πολύτιμο θεσμό, αλλά και ουδέποτε κληθήκαμε να καταθέσουμε προτάσεις σχετικά με τη λειτουργία και τη δομή τους. Τα σχέδια, όμως, της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. μας βρίσκουν απόλυτα αντίθετους. Είναι σχέδια ξένα προς την παιδαγωγική, τις ανάγκες των μαθητών και τον χαρακτήρα του δημόσιου σχολείου.

Ως Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. καλούμε τους συναδέλφους να μην εμπλακούν στη διαδικασία αποδοχής της μετατροπής του σχολείου τους σε Πειραματικό. Πρόκειται για μια μεθόδευση της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. η οποία θα έχει αρνητικές συνέπειες για τις προτεινόμενες σχολικές μονάδες αλλά και το σύνολο των σχολείων, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.

Καλούμε επίσης και τους/τις Διευθυντές/ντριες Εκπαίδευσης να μην προβούν σε ενέργειες επιβολής του χαρακτηρισμού των σχολικών μονάδων ως Πειραματικές. Δεν έχουν καμία δημοκρατική νομιμοποίηση στο να πράξουν κάτι τέτοιο και θα συναντήσουν απέναντί τους την οργανωμένη και σκληρή απάντηση του εκπαιδευτικού κινήματος.

Ζητάμε από το Υπουργείο Παιδείας να συζητήσει με την ΔΟΕ για το θέμα και μέχρι τότε να σταματήσει κάθε διαδικασία σχετική με αυτό.

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ στον Συνάδελφό μας Γιάννη Νταβέλη.

 

Ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Χαλκίδας εκφράζει τη βαθύτατη οδύνη των μελών του, για το χαμό του Γιάννη Νταβέλη.

Ο Γιάννης σε όλη του τη διαδρομή υπηρέτησε από θέσεις ευθύνης την εκπαίδευση, το Σύλλογο, τον αγώνα για καλύτερη Παιδεία.

Ασυμβίβαστος, ακέραιος, αγωνιστής, με ήθος, ιδέες και οράματα, σεβασμό προς όλους και προπάντων έχοντας διαχρονικά συνεπή διαδρομή, αναγνωρίστηκε από όλους ως ο ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΣ με όλα τα γράμματα κεφαλαία.

Δάσκαλος της τάξης, της προσφοράς, της ανθρωπιάς, της ευθύνης. Ο πρώτος του διορισμός στην άκρη της Εύβοιας στο Κάβο Ντόρο και στη συνέχεια σε σχολεία της Χαλκίδας. Στα μάτια του Γιάννη πάντα διέκρινες τη λάμψη και τη δύναμη, αυτή που κάθε δάσκαλος πρέπει να έχει στο μυαλό και στην ψυχή, αυτά που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε από άλλους εργαζόμενους στο λειτούργημα της εκπαίδευσης. Με καινοτόμες ιδέες, βαθιά γνώση της παιδαγωγικής, με σοφία, αλλά κυρίως με αγάπη για τα παιδιά χάραξε το δρόμο της συνεχόμενης προσφοράς.

Έφτασε μέχρι στα Ελληνόπουλα της Αφρικής διδάσκοντάς τους τα Ελληνικά ιδεώδη, αλλά κυρίως την πίστη του στη δημοκρατία, την ισονομία και ισοπολιτεία .

Η ζωή του επιφύλαξε δυσκολίες όμως ο Γιάννης τις έκανε εφαλτήριο για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, προσφορά στον συνάνθρωπο και τον πόνο τον έκανε δύναμη.

Πέρα από την μεγάλη προσφορά του στην Παιδεία του τόπου μας και στο κοινωνικό σύνολο, ο Γιάννης, ο Δάσκαλος, ήταν και πολλά περισσότερα. Ήταν ένας ήρωας της ζωής, ένας ακάματος αγωνιστής, απέναντι σε όσα πολύ σκληρά οικογενειακά-προσωπικά προβλήματα του επιφύλασσε η μοίρα. Πάντα με ψηλά το κεφάλι, έδινε με τον τρόπο του, το πηγαίο χιούμορ του, τη σοφία του, δύναμη και κουράγιο σε όλους εμάς που τον γνωρίσαμε από κοντά να παλεύουμε απέναντι στις δυσκολίες της ζωής, βάζοντας ψηλούς στόχους και να πετυχαίνουμε. Ακόμα και τα τελευταία χρόνια προ της σύνταξης έδινε την ψυχή του σε κοινωνικούς αγώνες για την εκπαίδευση και τη φροντίδα ατόμων με ειδικές ανάγκες. Πάλευε με όραμα και δύναμη για όλα όσα πίστευε πως θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερη τη ζωή όλων μας χωρίς διακρίσεις.

Δυστυχώς, η μοίρα του έπαιξε ακόμα ένα πολύ άσχημο παιχνίδι, αυτό το τελευταίο της ζωής του. Έφυγε από κοντά μας εντελώς απροσδόκητα νικημένος από τον ύπουλο εχθρό της πανδημίας, παλεύοντας πολλές ημέρες με τον ίδιο ηρωισμό, τη δύναμη, το θάρρος, που τον διέκριναν σε όλη του τη ζωή, απέναντι σε αυτή τη δύσκολη ασθένεια που ζούμε όλοι στον πλανήτη.

Τι μπορεί να πει κανείς γι’ αυτή την απώλεια; Δεν υπάρχουν λόγια... Μόνο θλίψη και σιωπή...

Η οικογένειά του, η εκπαίδευση, οι γνωστοί και φίλοι του χάσαμε ένα ξεχωριστό και σπουδαίο άνθρωπο.

Οι αγώνες και οι αγωνίες του, αποτελούν παρακαταθήκη για τους αγώνες του σήμερα και του αύριο.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει…

Καλό παράδεισο, φίλε Γιάννη! Δεν θα σε ξεχάσουμε. Η μορφή σου πάντα θα μας εμπνέει. Σε ευχαριστούμε, φίλε!

Ο Πρόεδρος                                    Η Γραμματέας

Λάμπρος Γιαννούχος                       Έφη Βαρβάρου

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Χαλκίδας σήμερα Τρίτη 9/3/2021 στις 13:00, πραγματοποίησε παράσταση διαμαρτυρίας στη Διεύθυνση Π.Ε. Εύβοιας για τη λειτουργία των σχολείων της Ειδικής Αγωγής του Συλλόγου μας. Ζητήσαμε από τον Διευθυντή Π.Ε. Εύβοιας να μεταφέρει στους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου το αίτημα του Συλλόγου να εξεταστεί σοβαρά πια η συνέχιση της λειτουργίας των ειδικών σχολείων, των σχολείων που όλοι ξέρουμε πως τα μέτρα προστασίας από την πλευρά των παιδιών είναι πολύ δύσκολο να τηρηθούν. Καταστήσαμε ξεκάθαρα πως δεν μπορεί να συνεχίζεται η ειδική αγωγή να παίζει το ρόλο του “φτωχού συγγενή». Μεταφέραμε την έκκληση της σχολικής κοινότητας της ειδικής αγωγής για λήψη όλων εκείνων των μέτρων που θα συμβάλλουν στην προστασία της υγείας εκπαιδευτικών, μαθητών και γονιών.

Συγχρόνως καταθέσαμε ψήφισμα διαμαρτυρίας με τα αιτήματα και απαιτούμε για άμεση επίλυση από την κυβέρνηση.

Ο Διευθυντής Π.Ε. μας διαβεβαίωσε πως έχει ήδη διαβιβάσει στους αρμόδιους φορείς και το δικό του αίτημα για τη διακοπή της λειτουργίας της δια ζώσης διδασκαλίας των ειδικών σχολείων του νομού όσο η Εύβοια βρίσκεται στην ζώνη υψηλού κινδύνου .

Ακόμη μας μετέφερε πως οι ενέργειές του σκοπό έχουν την εύρυθμη λειτουργία των ειδικών σχολείων και οι παρεμβάσεις του συντείνουν στην καλυτέρευση των συνθηκών λειτουργίας τους. Και προς αυτό έχει παρέμβει στο Δήμο, στην Περιφέρεια, στον ΕΟΔΥ, στην Περιφερειακή Διευθύντρια και ασφαλώς στο Υπουργείο.

Ο Πρόεδρος                                         Η Γραμματέας

Λάμπρος Γιαννούχος                            Έφη Βαρβάρου

Ψήφισμα καταγγελίας για το όργιο αστυνομικής βαρβαρότητας στη Νέα Σμύρνη.

        Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. καταγγέλλει τις ανεκδιήγητες πράξεις αστυνομικής βίας που διαδραματίστηκαν την Κυριακή το μεσημέρι στην πλατεία και το Άλσος της Νέας Σμύρνης. Αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ, κυνήγησαν, ξυλοκόπησαν, απείλησαν και συνέλαβαν νεαρούς πολίτες αυθαίρετα, απρόκλητα και χωρίς κανένα λόγο, μπροστά στα μάτια οικογενειών και μικρών παιδιών.

Σύμφωνα με τις περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων, τα σχετικά δημοσιεύματα και την καταγγελία του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Νέας Σμύρνης, αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ εμφανίστηκαν στην πλατεία, τη στιγμή που οικογένειες, μικρά παιδιά και πολύς κόσμος είχε βγει για βόλτα, επιβάλλοντας αυθαίρετα πρόστιμα, παρενόχλησαν οικογένεια με παιδιά γιατί καθόταν σε παγκάκι, ενώ όταν αντιλήφθηκαν ότι ένας νεαρός τους βιντεοσκοπούσε με το κινητό του, κάλεσαν ενισχύσεις και τον κυνήγησαν. Οι αστυνομικές δυνάμεις επιδόθηκαν σε βίαιες επιθέσεις και πραγματοποίησαν προσαγωγές. Οι βιντεοσκοπημένες εικόνες που παρουσιάζουν τον άγριο ξυλοδαρμό νεαρού άνδρα οι οποίες προβάλλονται στα Μ.Μ.Ε. δείχνουν την απίστευτη βαρβαρότητα των αστυνομικών.

Η ειρηνική διαδήλωση που έγινε αμέσως μετά, διαλύθηκε βάναυσα με επίθεση της αστυνομίας έξω από το Δημαρχείο.

Οι αστυνομικές δυνάμεις προχώρησαν σε συλλήψεις με αναίτιες και ανυπόστατες κατηγορίες. Μεταξύ των συλληφθέντων είναι και συνάδελφο εκπαιδευτικός, η αναπληρώτρια δασκάλα του 7ου Δημοτικού Σχολείου Νέας Σμύρνης, Νιόβη Καλοκύρη η οποία μαζί με φίλο της βρισκόταν στο Άλσος για άθληση, έχοντας στείλει το ανάλογο sms. Την ώρα που έφευγαν είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά στους αστυνομικούς που έπιαναν κόσμο «στο σωρό». Τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για «βία κατά υπαλλήλων και δικαστικών προσώπων από κοινού, απλή σωματική βλάβη τετελεσμένη από κοινού, εξύβριση κατά συναυτουργία, παραβίαση των μέτρων για την πρόληψη ασθενειών και αντίσταση κατά της αρχής»(!!!) ενώ τις ίδιες copy paste κατηγορίες αντιμετωπίζουν και οι 11 συλληφθέντες.

Ντροπή και αίσχος!

Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση καθώς φοβάται την έκφραση της λαϊκής οργής που γεννά η συνολικότερη κατάσταση (διαχείριση πανδημίας, lockdown, κατεδάφιση των εργατικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων) επιχειρεί με την ένταση της καταστολής να χτυπήσει τις κινητοποιήσεις πριν προλάβουν να εκδηλωθούν και να αναγκάσει, με τη βία και το φόβο, το λαό να σιωπήσει.

Το Δ.Σ. της ΔΟΕ δηλώνει ότι στηρίζει τη συνάδελφο αναπληρώτρια εκπαιδευτικό (και νομικά), καταγγέλλει τις αναίτιες συλλήψεις, απαιτεί να αποσυρθούν άμεσα οι κατηγορίες και να διαγραφούν όλα τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν.

Απαντάμε, αντιστεκόμαστε, αντιδρούμε συλλογικά..

Αφωνία της ΔΟΕ;

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΘΡΑΝΙΟ

Να είναι από τις πολλές φωνές των πρόσφατων συγκεντρώσεων που το Διοικητικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας μας πήρε μέρος, που δεν το άφησαν να μιλήσει για το τι συνέβηκε στην συνάντησή του με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας;

Από την Τρίτη 2 Μαρτίου που η συνάντηση έλαβε χώρα μέχρι σήμερα Κυριακή 7 Μαρτίου καμία επίσημη ενημέρωση από τη ΔΟΕ. Μαθαίνουμε τα τεκταινόμενα από τις αναρτήσεις και τα δελτία τύπου των παρατάξεων που μέλη τους συμμετείχαν στη συνάντηση. Κι ενώ για την αντίστοιχη συνάντηση με το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΛΜΕ διαβάζουμε δελτίο τύπου την ακριβώς επόμενη ημέρα, η δική μας ομοσπονδία τηρεί σιγήν ιχθύος.

Και ενώ ο κλάδος σύσσωμος και με τεράστια συμμετοχή του 95% συντάσσεται με την απεργία – αποχή που προκήρυξε η ομοσπονδία, περιμένει, άμεσα, τις προτάσεις με τα επόμενα βήματα και ενημέρωση για την ατομική αξιολόγηση που έρχεται. Ταυτόχρονα αποκρούει τις όποιες πιέσεις για υπαναχώρηση, τις εντάσεις για συμμόρφωση με προτάσεις για μετατροπή σχολείων σε πειραματικά, αγωνίζεται να κρατήσει το ενδιαφέρον των παιδιών στην τηλεκπαίδευση, να λύσει χιλιάδες προβλήματα τεχνολογικών ελλείψεων των μαθητών και των ιδίων. Συγχρόνως και εν μέσω πανδημίας, βλέπει γύρω του μια απίστευτη αστυνομοκρατία, βία ενάντια σε νέους ανθρώπους, μέσα μαζικής χειραγώγησης να προσπαθούν να αλλάξουν κάθε τι που αντιλαμβάνεται, ως λάθος.

Ας μην υποθέτουμε απεχθή σενάρια. Ας μην κατανοήσουμε τη συνεδρίαση με την υπουργό μόνο ως επίδειξη ισχύος της ΔΟΕ με τα 95άρια προίκα και ας περιμένουμε ως αύριο. Ας ελπίσουμε πως έρχονται τα σπουδαία!

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΘΡΑΝΙΟ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

teleftaiathrania@gmail.com

http://teleftaio-thranio.blogspot.gr/ https://www.facebook.com/groups/555132465292949/