Η παγίδα της αξιολόγησης/επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.

 Άρθρο του Γιώργου Θαλάσση

Αναδημοσίευση από το προσωπικό του ιστολόγιο.

Έχω στο παρελθόν εξηγήσει γιατί η υποτιθέμενη αξιολόγηση των εκπαιδευτικών δεν αξιολογεί τίποτε, παρά μόνο ασκείται ως μέθοδος εξουσιαστικού ελέγχου και τρομοκρατικής χειραγώγησης από ένα κομματικό μηχανισμό.

Η υπουργός υπόσχεται ότι θα δοθούν διδακτικές ελευθερίες στους εκπαιδευτικούς, οι οποίες όμως στην πράξη θα αναιρούνται από την απειλή της αξιολόγησης, μια και η μόνη ασφαλής οδός είναι η πεπατημένη.

Και πάλι όμως θα ήθελα να τονίσω πως, όταν στην Ελλάδα μιλάμε για εκπαιδευτικό εκσυγχρονισμό, συνήθως αναφερόμαστε σε διδακτικές μεθόδους και μέσα τεχνολογίας. Ασχολούμαστε διαρκώς με το πώς διδάσκουμε και όχι με το τι διδάσκουμε. Όμως αν κάτι χρειάζεται να αλλάξει είναι το περιεχόμενο της παιδείας και δευτερευόντως η διδακτική μέθοδος. Το τι διδάσκουμε είναι τόσο ασφυκτικά παγιωμένο από τις ιδεολογικές αγκυλώσεις, ώστε να μην αφήνεται κανένα περιθώριο ουσιαστικής ελευθερίας και ούτε σκέψη για εκσυγχρονιστική ανανέωση.

Όποιος επιχειρήσει ουσιαστική ανανέωση θα αποτυγχάνει στην αξιολόγηση και θα οδεύει προς «επιμόρφωση», που θα ήταν προτιμότερο να την λέμε ευθυγράμμιση, για να ακριβολογούμε κάπως.

Και πάντως σε ποια και πόσα διδακτικά αντικείμενα θα γίνεται επιμόρφωση, από ποιους, πότε και πού; Με ποια παρωχημένα βιβλιογραφικά εφόδια;

Θυμάμαι κάποτε που μια νέα καθηγήτρια μού ζήτησε την άδεια να παρακολουθήσει ένα σεμινάριο για τα ομηρικά έπη. Της έδωσα την άδεια βεβαίως, αλλά την προειδοποίησα πως αυτό που θα άκουγε θα ήταν ότι τα δύο έπη είναι έργα του Ομήρου και όχι η καταγραφή μιας προφορικής παράδοσης, που αποδόθηκε σε κάποιον ανύπαρκτο Όμηρο. Θα μάθαινε δηλαδή πράγματα αντίθετα από αυτά που διδάσκουμε στο σχολείο που εργαζόμουν. Μετά από λίγες ημέρες μού επιβεβαίωσε όλα αυτά, για τα οποία την είχα προειδοποιήσει.

Δεν γνωρίζω με ασφάλεια τις ιδεολογικές αγκυλώσεις άλλων μαθημάτων και γιαυτό θα περιοριστώ στα φιλολογικά μαθήματα, που είναι μαθήματα της ειδικότητάς μου.

Ποιος θα τολμούσε να διδάξει τα αρχαία Ελληνικά με τη μέθοδο του Κέμπριτζ, χωρίς συντακτικές αναλύσεις και γραμματικές αποστηθίσεις, ξέροντας ότι έτσι θα αποτύχει στην αξιολόγηση;

Ποιος θα τολμήσει να πει ότι τα δημοτικά τραγούδια είναι του 19ου αιώνα και ότι είναι ιδεολογικά φορτισμένη η τοποθέτησή τους στο πρώτο κεφάλαιο των ανθολογίων, για να ορίσουν τις απαρχές της λογοτεχνίας; Το «σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολυδακρύζεις» δεν είναι του 1453, αλλά του 19ου αιώνα, όπως άλλωστε φαίνεται από τους γλωσσικούς τύπους.

Ποιος θα διδάξει λογοτεχνικό κείμενο, παρακάμπτοντας τις παρωχημένες στρουκτουραλιστικές οδηγίες του 1960, χωρίς να οδηγηθεί πάραυτα σε επιμόρφωση;

Ποιος θα επισημάνει τον σκοταδιστικό ρόλο της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την οθωμανική περίοδο και αργότερα, χωρίς να λογοδοτήσει;

Ποιος θα τολμήσει να πει ότι οι γλώσσες διδάσκονται συγχρονικά και όχι διαχρονικά; Ποιος θα πει ότι η γνώση της αρχαίας γλώσσας δεν μας βοηθάει στη γνώση των νέων Ελληνικών; Όσοι το τολμήσουν θα πάνε για ευθυγράμμιση.

Και βέβαια κανείς θεολόγος δεν θα μπορέσει ποτέ να πει ότι η φιλολογική επιστήμη έχει αποδείξει ότι τα ευαγγέλια είναι μεταγενέστερα των ευαγγελιστών, ούτε ότι το κατά Ιωάννην και η Αποκάλυψη έχουν γραφεί από διαφορετικά πρόσωπα σε διαφορετικές εποχές.

Ελάχιστα παραδείγματα δίνω από τα αναρίθμητα που αναδύονται καθημερινά στο διδακτικό έργο και που βεβαίως δεν εξαντλούνται, αλλά απαιτούν πλήρη αναδιοργάνωση του εκπαιδευτικού έργου και εξονυχιστική αναθεώρηση των αναλυτικών προγραμμάτων.

Συνοψίζω λέγοντας πως, όπως στο παρελθόν η αξιολόγηση είχε χρησιμοποιηθεί ως μέσο ιδεολογικού ελέγχου των εκπαιδευτικών, έτσι και τώρα ο κομματικός μηχανισμός θα αξιολογήσει και θα επιμορφώσει τους εκπαιδευτικούς με επιστημονικό όργανο την εθνικοφροσύνη και την Ορθοδοξία.

Όσο για την απάτη των δήθεν πολλαπλών βιβλίων θα επανέλθω σε λίγες μέρες.