Για το νέο νομοσχέδιο της Ειδικής Αγωγής

Εδώ και μέρες βρίσκεται το νέο νομοσχέδιο για την ειδική αγωγή σε δημόσια διαβούλευση. Με αφορμή αυτό, έχουν ακουστεί και γραφτεί διάφορες απόψεις σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, και τον ρόλο του ειδικού παιδαγωγού γενικότερα, αλλά και ανακοινώσεις από πολλούς επιστημονικούς συλλόγους, όπως ο ΠΕΣΕΑ και ο ΠΕΕΠ.

Πρώτο στοιχείο διαφωνίας, η μνεία για τους δασκάλους ειδικής αγωγής αποφοίτων του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Συγκεκριμένα σε αυτό το νομοσχέδιο αναγνωρίζονται επίσημα οργανικές θέσεις ΠΕ 61 και 71 σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής, κάτι που εδώ και 12 χρόνια ήταν μία ντε φάκτο κατάσταση, αφού τις θέσεις αυτές σε ένα μεγάλο ποσοστό τις κάλυπταν αναπληρωτές δάσκαλοι και νηπιαγωγοί ΠΕ 61 και 71.

Πολλοί εκπαιδευτικοί σε θεσμικές και μη θέσεις εκφράζουν την έντονη διαφωνία τους σε αυτή την αλλαγή, με κυρίαρχο επιχείρημα ότι η ειδική αγωγή δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κάτι ξεχωριστό από την γενική αγωγή. Φυσικά και συμφωνώ σε αυτό. Ο τρόπος όμως που τόσα χρόνια λειτουργούσε η ειδική αγωγή δείχνει ότι όχι μόνο η πολιτεία δεν φρόντισε να ενώσει αυτά τα δύο υποσυστήματα για να λειτουργήσουν αρμονικά, προς όφελος των μαθητών, αλλά τις περισσότερες φορές ο σκόπιμος κατακερματισμός των επαγγελματιών της ειδικής αγωγής εξυπηρετούσε την υποβάθμισή της. Έτσι με την πάροδο του χρόνου, την ανυπαρξία υποδομών και έλλειψη ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών στην πράξη η ειδική αγωγή έγινε από ένα ελπιδοφόρο σύστημα που θα μπορούσε να προωθήσει την ισότητα στην εκπαίδευση σε ένα σύστημα φύλαξης παιδιών.

Την κατάσταση του τέλματος της εκπαίδευσης των παιδιών με αναπηρία επιχείρησαν να αντιστρέψουν οι συνάδελφοι με μετεκπαίδευση στο διδασκαλείο, γιατί ιστορικά, αυτοί έστησαν την ειδική αγωγή στην Ελλάδα, σε εποχές και συνθήκες δύσκολες, τότε που παιδιά με αναπηρία ανακαλύπτονταν δεμένα σε υπόγεια… Τα διδασκαλεία από την άλλη θεωρούνταν από τις πιο άρτια δομημένες και καινοτόμες σπουδές στην εκπαίδευση και η κρατική τους χρηματοδότηση έδειχνε ότι η πολιτεία επιτέλους αναλαμβάνει να στελεχώσει σωστά τις δομές της.

Με την ίδρυση των τμημάτων ειδικής αγωγής και την εισαγωγή των απόφοιτών τους στις δομές της εκπαίδευσης τα τελευταία 12 χρόνια η πρόσβαση των παιδιών με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα έχει βελτιωθεί κατά πολύ, παρά τα χιλιάδες ακόμα προβλήματα. Τα αποτελέσματα αυτή της αλλαγής οφείλονται και στις τρεις μεγάλες ομάδες συναδέλφων που εμπλέκονται:

τους δάσκαλους που εργάζονται στο γενικό σχολείο:

·        Γιατί γνωρίζουν την ύλη και τους μαθητές τους.

·        Γιατί επιζητούν και δέχονται την υποστήριξη

·        Γιατί μαθαίνουν να συνεργάζονται με τις εξειδικευμένες δομές στο σχολείο τους σε πνεύμα επιστημονικότητας και συνεργασίας.

τους δάσκαλους με μετεκπαίδευση

·        Γιατί έχουν πολύπλευρες επιστημονικές γνώσεις για την ειδική αγωγή

·        Γιατί διαθέτουν τεράστια εμπειρία

·        Γιατί ιστορικά, η ειδική αγωγή στήθηκε από αυτούς.

και στους ειδικούς παιδαγωγούς ΠΕ 71 γιατί διαθέτουν:

·        τις κατάλληλες δεξιότητες συνεργασίας.

·        τις κατάλληλες δεξιότητες διαφοροποίησης του αναλυτικού προγράμματος, που είναι κάτι που ο δάσκαλος της τάξης δεν γνωρίζει (και γιατί άλλωστε, πόσα πράγματα πρέπει άραγε να επωμιστούν οι συνάδελφοι;).

·        θετικές και διεκδικητικές απόψεις για την αναπηρία και τους διαφορετικούς μαθητές του εκπαιδευτικού μας συστήματος γιατί μαθαίνουν από φοιτητές ακόμα ότι «ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ».

Θεωρώ ότι οι καιροί είναι εξαιρετικά πονηροί και δύσκολοι για να διασπάται ο κλάδος των δασκάλων. Και δεν εννοώ των κλάδο με την τεχνική έννοια του όρου, αλλά με την ηθική έννοια του όρου. Όλοι οι εκπαιδευτικοί που δραστηριοποιούνται στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα μπορεί να προέρχονται από διαφορετικά μετερίζια και να έχουμε – χωρίς τη θέληση μας-  διαφορικές σχέσεις εργασίας με το δημόσιο, αλλά όλοι υπηρετούμε έναν σκοπό: Τη μόρφωση των παιδιών του Ελληνικού λαού. Ας μην το ξεχνάμε αυτό και ας μην πέσουμε στην παγίδα διάσπασης που θέλει να μας παρασύρει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου παιδείας.

Μαριλένα Σιόλια.

Ειδική Παιδαγωγός